Juiste berekening van de remweg – van deze factoren hangt de remweg af

Uit AutoBlog van auto-onderdelenexpert.nl

De remweg is in het wegverkeer een belangrijke waarde en wordt gedefinieerd als de afstand die de wagen nodig heeft om van zijn actuele snelheid op de gewenste snelheid te komen. Vaak wordt de remweg onderschat, hetgeen ertoe leidt dat chauffeurs bij hoge snelheden de veiligheidsafstand negeren. Weten hoe je de remafstand berekent en welke factoren hem beïnvloeden, kan levens redden. Daarom willen wij de belangrijkste aspecten voor u vandaag een keer nader belichten.

Remweg, stopafstand, veilige afstand

Wie vers uit de rijschool komt, zal zich deze begrippen nog herinneren want zij maken een elementair deel uit van het rijexamen. In principe is het aanbevelenswaard, te weten wat zij betekenen en hoe men de daarmee verbonden formules, waarbij het om zogenaamde “vuistformules”, dus vereenvoudigde benaderingen gaat, correct toepast.

De remafstand is zogezegd het “hoofdthema” en er zijn meteen al twee varianten, namelijk de normale afremming en de zogenaamde noodstop. In een gevarensituatie wordt het rempedaal volledig ingedrukt, hetgeen de remkracht verhoogt en de remafstand verkort. Ondanks gevaren durven veel bestuurders het rempedaal niet volledig in te drukken. Daarom moet dit in regelmatige afstanden worden geoefend. Afhankelijk van of het om een normale afremming of een noodstop gaat, verandert de gebruikte formule. 

Remweg (normaal) = snelheid/10 x snelheid/10
Remweg (bij gevaar) = 1/2 x (snelheid/10 x snelheid/10)

Opmerking: deze formules zijn enkel bruikbaar bij een droge weg en op voorwaarde dat men met voor het wegverkeer deugdelijke banden met voldoende profiel rijdt.

De stopafstand is inclusief de remafstand , maar beschouwt de volledige remhandeling, die met reactietijd, responstijd en zweltijd rekening houdt. Over het algemeen zegt de stopafstand hoeveel weg er nodig is om in een gevaarsituatie tot volledige stilstand te komen. De reden waarom men in dit geval niet simpelweg de berekende remafstand kan gebruiken ligt voor de hand: Tussen de tijd die nodig is om het gevaar te herkennen en te reageren rijdt de wagen met constante snelheid verder. Het gaat hier weliswaar om tienden van seconden. Het verschil wordt echter duidelijk wanneer men ze met elkaar vergelijkt:

Stopafstand = Reaktieafstand + Remweg
Stopafstand = Snelheid/10 x 3 + [(Snelheid/10 x Snelheid/10)]

Bij 70 km/u is het resultaat uit ons vorige voorbeeld een remweg van 24,5 meter, maar een totale stopafstand van 45,5 meter. Een waarde die bijna het dubbele vertegenwoordigt. Dit is een van de redenen waarom de stopafstand zo vaak wordt onderschat.
De veilige afstand is in deze samenhang de laatste waarde. Hij moet dusdanig worden gekozen dat hij minstens zolang is als de reactieafstand. Vroeger gold de vuistregel “helft van de snelheidsmeter”. Dit kan ook vandaag nog worden toegepast, maar geldt slechts dan, wanneer de weg droog is en het zich op de voorligger niet gehinderd is. Een nieuwere formule die rekening houdt met dergelijke factoren ziet er als volgt uit:

Voor de factoren locatie en weersomstandigheid worden verschillende waarden gebruikt. Zo is de factor (locatie) in een bebouwde kom 1 en daarbuiten of op de snelweg 2. Voor de factor weersomstandigheid kan voor een droge weg 1 worden gebruikt, bij regen 1,5 en bij sneeuw 4. Het resultaat bij 70 km/u buiten de bebouwde kom op een droge weg is een vereiste veiligheidsafstand van 35 meter, hetgeen in dit voorbeeld ook nog eens de helft van de snelheidsmeter bedraagt en zelfs groter is dan de berekende reactieafstand.

Wat kan de remweg beïnvloeden?

Verschillende factoren kunnen de remafstand verlengen of verkorten. Dat zijn aan de ene kant de technische kenmerken van de wagen en aan de andere kant de plaatselijke omstandigheden. De eerste kan men actief beïnvloeden, de laatste niet. Het volgende dient u als chauffeur in acht te nemen:

1. Het remsysteem – Het remsysteem heeft een duidelijke invloed op de remwerking en dus ook op de remafstand . Het dient te allen tijde in goede conditie te zijn en regelmatig van onderhoud te worden voorzien. Sterk versleten remschijven en –voeringen verlagen de wrijvingscoëfficiënt en kunnen in extreme gevallen de remafstand verdubbelen. Dat gebeurt natuurlijk niet ineens, maar langzaam en geleidelijk, doch kan in een ernstig geval het verschil maken tussen een ongeval en en bijna-ongeval. In het kader van de APK-keuring moet het remsysteem elke twee jaar worden gecontroleerd. Wie veel op de weg is, dient elke 30.000 kilometer naar de garage te gaan om het remsysteem te laten checken en desnoods te vernieuwen. Het verschil tussen trommel- en schijfremmen kan op het gebied van remkracht overigens worden genegeerd.

2. De banden – Ook de banden zijn een factor met grote invloed op de remafstand en waarop de chauffeur zelf een invloed kan hebben. Het profiel is doorslaggevend. Weliswaar zou theoretisch gezien een band zonder profiel het beste remmen. Daarom worden Formule-1-wagens met zogenaamde “slicks” uitgerust. Zodra de rijweg echter niet meer optimaal, dus modderig of nat is, ziet dit er volledig anders uit. Voorgeschreven zijn 1,6 millimeter profieldiepte, alhoewel de aanbeveling van experts duidelijk hoger, namelijk bij 3 millimeter ligt. Alleen dan is een constante remweg gegarandeerd. Het hoogste risico bestaat bij gebruik van compleet verkeerde banden, dat wil zeggen: rijden op sneeuw met zomerbanden of in de zomer met winterbanden rijden. In het eerste geval is remmen vaak helemaal niet meer mogelijk, in het tweede geval dreigt een lekke band en daarmee verlies van controle over de wagen.

3. Weer en toestand van de weg – Hoezeer men zich ook altijd een droge, goed geasfalteerde weg bij aangename temperatuur wenst, dit betreft factoren waarop men geen invloed heeft. Men kan echter zijn rijstijl aan het weer en de omstandigheden aanpassen door de veilige afstand te vergroten en de snelheid te reduceren. Veel chauffeurs beseffen niet hoe de remafstand onder andere weersomstandigheden verandert. Daarom volgt hier een voorbeeld:

  • Bij 100 km/u bedraagt de remweg op droge rijweg 48 meter
  • Bij natte rijweg bedraagt deze waarde 77 meter
  • Bij een met sneeuw bedekte rijweg bedraagt deze waarde 192 meter
  • Bij een met ijs bedekte rijweg bedraagt deze waarde 385 meter

Het verschil is dus onwaarschijnlijk groot. Met name in de winter is het belangrijk, voorzichtig en vooruitziend te rijden omdat in een ernstig geval een noodstop daadwerkelijk nauwelijks nog mogelijk is.

4. De helling – Hetgeen in het stadsverkeer – tenzij men in San Francisco woont – meestal te verwaarlozen is, kan vooral op vakantie of bij bezichtigingstouren een factor zijn, namelijk de stijgende of dalende helling van de weg. Rijdt men een helling op, verkort de remafstand omdat de wagen tegen de helling op moet werken. Bij een dalende helling is dit juist omgekeerd en bij eendere remkracht is de remafstand langer. Ook hiervoor bestaat een formule, maar die is aanzienlijk gecompliceerder dan de gebruikelijke vuistregels. U dient echter te onthouden, dat een dalende helling in alle gevallen tot een verlenging van de remafstand leidt en daarom de veilige afstand dient te vergroten.

Progressief en degressief remmen

Twee woorden die men in samenhang met de remweg vaker hoort en die zeker in de rijschool nader worden behandeld, slaan op de wijze van remmen, en meer bepaald progressief en degressief remmen. Beide hebben voor- en nadelen, en het lijkt erop dat er onder rijdocenten geen werkelijke voorkeur bestaat voor welke methode “beter” is.

– Progressief remmen betekent, het aanvankelijk zacht en daarna steeds sterker doordrukken van de rem totdat de wagen tot stilstand is gekomen. Te herkennen is de methode aan de typische “schok” van de auto kort voordat hij tot stilstand komt omdat de chauffeur dan vaker krachtiger moet drukken om niet tegen de bumper van de voorligger te rijden. Alhoewel deze methode vaker wordt toegepast, is hij eigenlijk de slechtere, omdat hij veel oplettendheid vereist en tot onaangename schokken leidt.

– Regressief remmen betekent, de rem eerst sterk intrappen om de snelheid snel te reduceren en vervolgens zacht maar veilig in de richting voorligger of stopstreep verder te rollen om uiteindelijk tot stilstand te komen. Voor beginners is deze methode zeer aan te bevelen omdat hij geschikt is, het stevig doortrappen op het rempedaal te oefenen. De snelheid is aan het begin van de remhandeling lager, daarom daalt het risico van gevaarlijke situaties en de typische schok aan het einde van de remhandeling doet zich helemaal niet voor.
Enige nadeel: Wie in het begin te hard op de rem trapt, moet mogelijkerwijs daarna nog een keer gas geven zodat er nog genoeg energie overblijft om verder te rollen.

Formule stopafstand

Conclusie

Wie het onderwerp remweg en zijn beïnvloedende factoren enigszins aandacht schenkt, kan niet alleen een hoop leren, maar ook een betere chauffeur worden. Bepalend daarvoor is niet, dat u de formules uit het hoofd kent, maar dat u een gevoel ontwikkelt, in welke situaties de remafstand slechter is en waar bijzondere oplettendheid geboden is. Ook het technische aspect mag niet worden onderschat. Tenslotte zijn er niet voor niets regelmatig voorgeschreven onderhouds- en controle-intervallen. Wie deze negeert, riskeert niet alleen hoge boetes, maar ook zijn eigen leven en dat van zijn medemens.

Op gratisrijbewijsonline.be vindt je informatie die belangrijk is voor het theorie examen,